موتور یونیورسال
موتور یونیورسال چیست؟
موتور یونیورسال نوعی از موتور الکتریکی است که توانایی کار با هر دو جریان AC و DC را دارد. علت نامگذاری این نوع از الکتروموتورها، به دلیل انعطاف گسترده در نوع تغذیه موتور است. از آهنربای الکتریکی در موتورهای یونیورسال به عنوان استاتور برای ایجاد میدان مغناطیسی استفاده میشود. همچنین موتور یونیورسال با نام الکتروموتور کموتاتور نیز شناخته میشود.
در انواع موتور یونیورسال جهت جریان میدان و جهت جریان آرمیچر میتوانند همزمان با منبع تغییر پیدا کنند. همین نکته ساده کافی است تا این نوع الکتروموتور قابلیت کارکرد بهینه با جریان متناوب AC را داشته باشد. گشتاور موتور یونیورسال در لحظه راهاندازی بسیار بالا است و ویژگی مناسب برای استفاده در عموم تجهیزات کوچک اما کارآمد خانگی است. بهرهمندی از گشتاور بالا باعث شده تا توانایی راهاندازی با سرعت بالا را داشته باشند. عموم مدلهای طراحی شده از موتور یونیورسال دور بالا طراحی کوچک و وزن سبکی دارند که آنها را برای نصب در تجهیزات خانگی مناسب خواهد کرد.
تکنیک سیمپیچی موتور یونیورسال
سیمپیچی موتور یونیورسال دور بالا تا حدود قابل توجه با دیگر موتورهای الکتریکی متفاوت است. تولیدکننده موتور یونیورسال با اعمال تغییراتی در نحوه سیمپیچی استاتور و همچنین روش ساخت هسته عملکرد آن را هم برای جریان مستقیم و هم برای جریان متناوب بهینه کرده است. در موتور آویز سیمپیچ میدان موتور با سیمپیچ روتور و در نهایت کموتاتور به شکل سری متصل شده است. در این میان از خازن موتور یونیورسال اغلب برای اضافه شدن سیمپیچ جبران کننده استفاده میکنند. البته استفاده از خازن موتور یونیورسال در همگی انواع موتور آویز متداول نیست.
همچنین برای ساخت قطبهای این نوع موتور از تکنیک هسته لایه به لایه استفاده شده است. تولیدکننده موتور یونیورسال از مقدار سیمپیچ و صفحات بیشتری به نسبت از موتورهای جریان مستقیم در طراحی استاتور استفاده میکند. در نتیجه مقدار اندوکتانس این نوع موتور کاهش چشمگیری دارد. موتور آویز در واقع یک نوع موتور جریان مستقیم بهینه شده است که قادر است تا با سرعت بالا تحت گشتاور قدرتمند راهاندازی شده و از قابلیت اتصال برق AC نیز برخوردار است.
اتصال سیمپیچهای روتور با سیم پیچهای استاتور در موتورهای یونیورسال به وسیله کموتاتور انجام میشود. موتور یونیورسال غالبا به عنوان موتور AC شناخته میشود. از نظر شکل طراحی و ساختار، موتور یونیورسال شباهت زیادی به الکتروموتور DC دارد. اما به منظور خوانایی موتور و توانایی کار آن با برق متناوب، اصلاحاتی در ساختار موتور شکل گرفته است.
موتور یونیورسال که با عنوان موتور آویز نیز شناخته میشود، در اصل نوعی مولد خود تحریک است. در این موتور از جریان مستقیم برای تحریک سیمپیچ استاتور که با سیمپیچ روتور سری است، استفاده شده است. به این ترتیب انواع موتور یونیورسال از نظر ساختار سیمبندی شبیه به موتورهای جریان مستقیم هستند و با اندک تغییرات قابلیت کار کردن با منبع تغذیه برق متناوب را دارند و خیلی خوب میتواند با برق متناوب کار کند. دلیل این امر این است که سیم پیچهای میدان همراه با میدانهای مغناطیسی ایجادشده آنها با منبع تغذیه متناوب میشوند. بنابراین نیروی مکانیکی حاصله در موتور یونیورسال در یک جهت چرخش ثابت و مستقل از ولتاژ اعمال میشود.
اما این نیرو توسط کموتاتور و قطبهای سیمپیچ میدان تعیین میشود. به دلیل افت ولتاژ راکتانس در کار با منابع تغذیه متناوب، سرعت کمتری نسبت به منبع مستقیم دارند. به طور کلی موتورهای یونیورسال با منابع تکفاز کار میکنند.
کاربردهای الکتروموتور یونیورسال
به واسطه کار با برق معمولی، موتور یونیورسال معمولا در محدوده های کمتر از 1000 وات قرار دارند. سرعت بالا در محدوده 3500 دور در دقیقه یا بیشتر در چنین موتورهایی، آنها را برای کاربریهای لوازم خانگی مانند مخلوط کن، سشوار و جارو برقی به انتخابی ایدهآل تبدیل میکند. همچنین در ابزارآلات سبک قابل حمل مانند ارههای برقی، دریل، اره گرد بر و متهها نیز از موتور یونیورسال استفاده میشود.
کاربرد موتور یونیورسال در صنایع راهآهن نیز متداول است. استفاده بسیار مهم و گسترده دیگری که موتور یونیورسال دارد، استفاده از آن در هولدر و استارترها میباشد. در واقع از این نوع موتورها برای استارتر مولدهای قدرمندتر در صنعت حملونقل ریلی استفاده میشود. ابعاد کوچک و گشتاور بالای موتور یونیورسال باعث شده است تا به عنوان استارتر در بسیاری از موتورها مورد استفاده قرار بگیرند. از طرفی ایده طراحی استارتر از مهمترین کاربرد موتور یونیورسال است که با نصب شدن بر موتورهای احتراق داخلی برای عملکرد آغازین موتور در لحظه استارت کارایی دارد. چرا که به راحتی با جریان برق DC راهاندازی شده و گشتاور بالای آن برای حرکت آغازین موتور تحت بار ایدهآل است. در اکثر موتورهای احتراقی از موتورهای یونیورسال به عنوان استارتر استفاده میشود. همچنین از مدلهای صنعتی این نوع موتور برای طراحی سیستمهای اتوماسیون صنعتی نیز استفاده میکنند.
مزایا و معایب موتور یونیورسال
مزایا و معایب موتور یونیورسال شامل آیتمهای گوناگونی است. به طور کلی موتورهای یونیورسال دارای امکان کنترل سرعت آسانی بوده و همچنین برای تجهیزات قابل حمل به ویژه لوازم خانگی مثل جاروبرقی، کاربرد خوبی دارند. در کنار اینها همانطور که پیشتر اشاره شد، موتور یونیورسال دارای دور موتور بالایی میباشد و همچنین نسبت قدرت به وزن بالایی نیز دارد. گشتاور اولیه نسبتاً بالا مهمترین ویژگی و قاعدتاً اصلیترین مزیت این نوع موتور است که شرایط کاربرد موتور یونیورسال را گسترده کرده است. از طرفی به راحتی میتوانیم این نوع موتور را در سرعت اولیه بسیار بالا راهاندازی کنیم. این ویژگی برای عموم تجهیزات و ابزارهای دستی کارایی دارد. تا جاییکه گزینه ایدهآل برای ساخت وسایل الکتریکی قابل حمل هستند. موتور یونیورسال دریل یک نمونه ایدهآل از کارکرد اولیه تحت سرعت بالا است.
کنترل سرعت موتور آویز
کنترل سرعت موتور آویز به مراتب سادهتر از دیگر انواع موتور الکتریکی است. از آنجا که گشتاور موتور یونیورسال در لحظه راهاندازی بسیار زیاد است و عملاً این موتورها را میتوان در سرعت بالا راهاندازی کرد، لذا با چالش جریان راهاندازی بالا و یا افزایش سرعت تدریجی روبرو نیستیم. برای کنترل سرعت موتور آویز از قابلیت تغییر ولتاژ ورودی استفاده میکنند. به راحتی میتوانیم با تغییر سطوح ولتاژ سرعت هر نوع موتور یونیورسال دور بالا را تحت کنترل درآورده و حتی سرعتهای خیلی پایین را ایجاد کنیم. کنترل سرعت ساده ویژگی برجستهای است که کاربرد موتور یونیورسال را گسترده کرده است. در عموم سیستمهای ساده و تجهیزات سبک برق تکفاز مانند وسایل برقی خانگی به راحتی میتوانیم از تکنیک تغییر ولتاژ برای کنترل سرعت انواع موتور یونیورسال استفاده کنیم.
شایان ذکر است که کنترل سرعت موتور یونیورسال میتواند به روشهای مختلفی از جمله استفاده از مکانیزم گریز از مرکز، استفاده از مدار الکتریکی نیمموج و کنترلکننده سرعت تمامموج، روش کنترل زاویه فاز، روش مدولاسیون پهنای پالس و روش میدان انشعاب و به کمک یک مدار تریستوری صورت پذیرد.
این موتورها اگر چه از قابلیت کارکرد با هر دو نوع برق AC و DC برخوردار هستند و حتی میتوانیم آنها را با سرعت بالا راهاندازی کنیم؛ اما به هر حال چندان کارایی قابل اطمینانی در عملکردهای طولانی مدت ندارند. عدم کارکرد در شرایط طولانی مدت از دیگر معایب موتور یونیورسال دور بالا است. این موتورها به علت استفاده از کموتاتور نمیتوانند فعالیتی مداوم و طولانی مدت داشته باشند و در کل لازم است تا از آنها در بازههای کوتاه استفاده شود. با این وجود به عنوان یکی از کاربردیترین قطعات برقی اتوماسیون خصوصا طراحی تجهیزات ساختمانی مورد استفاده قرار میگیرند. از برخی معایب موتور یونیورسال میتوان به داشتن سر و صدای زیاد و استهلاک بالا به دلیل استفاده از کموتاتور و همچنین عدم کار کردن مطلوب با سیمپیچ سری با جریان AC اشاره کرد. به علاوه موتور یونیورسال به شدت وابسته به بار وارد شده به آن است و در صورت بیباری به موتور یونیورسال آسیب میرسد.
قیمت موتور آویز یونیورسال
قیمت موتور آویز یونیورسال به فاکتورهای گوناگون وابسته است. توان و روش سیمپیچی این موتورها تا نوع طراحی استاتور و هسته موتور در قیمت انواع موتور یونیورسال تأثیرگذار است. اما در کل این نوع موتور در ابعاد کوچک برای توانهای کم و در نهایت ساخت تجهیزات سبک الکتریکی کارایی دارند. لذا در کل قیمت موتور آویز یونیورسال در مقایسه با دیگر انواع موتورهای الکتریکی خصوصاً موتورهای صنعتی ارزانتر است. هر چند در بازه توانهای گوناگون این قیمت تغییر محسوسی دارد.
انتخاب و خرید موتور یونیورسال
برای خرید موتور یونیورسال چه معیارهایی را باید مدنظر داشته باشیم؟ در نظر گرفتن معیارهای فنی موتور همیشه بهترین راهنما با توجه به نیاز شما است، همچنین بدیهی است که این معیارها در تعیین قیمت موتور یونیورسال نیز موثر باشند. لذا توصیه میشود تا ابتدا کاربری و نیاز خود را بررسی کنید، سپس بر اساس نیاز و محدوده فنی مشخصاتی مانند توان، ولتاژ و... به بررسی محصولات برندهای مختلف بپردازید. ولتاژ، عایقبندی و استانداردهای مربوط به آن، ابعاد، دارا بودن یا نبودن انکودر داخلی، دارا بودن با نبودن آهنربای ثابت، گشتاور و سرعت چرخش مهمترین معیارهایی هستند که به هنگام خرید موتور یونیورسال باید به آنها توجه ویژهای داشته باشید.
پس از بررسی نیازهای خود و تطبیق آنها با مشخصات فنی موتورهای مختلف، بهتر است برندهای تولیدکننده موتور یونیورسال را شناسایی کنید و از معتبرترین آنها خرید را انجام دهید. لازم به ذکر است که برند تولیدکننده موتور یونیورسال، یکی از تاثیرگذارترین پارامترها در قیمت موتور یونیورسال میباشد. موارد زیر تعدادی از تولیدکنندگان مشهور موتورهای یونیورسال هستند:
شرکت ماناموتور یکی از پیشگامان در حوزه خرید و فروش موتور یونیورسال میباشد و شما میتوانید جهت خرید موتور یونیورسال و اطلاع از لیست به روز قیمت موتور یونیورسال با مشاوران ما در تماس باشید.
مشاهده بیشتر- BALKAN-BM-26Aموتور یونیورسال آویز 300 وات 25000 دور 220 ولت AC مدل BM 26A با پدال دستی بالکان10,230,000 تومان
- BALKAN-BM-24Gموتور یونیورسال آویز 1000 وات 25000 دور 220 ولت AC مدل BM 24G با پدال دستی بالکان13,970,000 تومان
- BALKAN-POLISHING-MOTOR(939.69.014)موتور پرداخت دیمردار 700 وات پلاس بالکان (4500-500 دور)25,300,000 تومان
- BALKAN-POLISHING-MOTOR-3000RPM(939.69.016)موتور پرداخت 700 وات پلاس تک دور بالکان (3000 دور)18,700,000 تومان
- BALKAN-BM-24Aموتور یونیورسال آویز 500 وات 22500 دور 220 ولت AC مدل BM 24A با پدال دستی بالکان12,100,000 تومان
- BALKAN-BM-23Aموتور یونیورسال آویز 200 وات 25000 دور 220 ولت AC مدل BM 23A با پدال دستی بالکان9,020,000 تومان