پمپ آب شناور چیست؟
پمپ شناور آب یکی از انواع کاربردی پمپ های بازار ایران است. این محصول با نام ساب پمپ و پمپ شناور برقی ESP نیز شناخته می شود. الکتروموتور در این نوع از پمپ ها در به صورت عایق شده در فاصله نزدیکی از بدنه پمپ به صورت کوپل شده قرار می گیرد. محل قرارگیری این نوع از پمپ ها، محیطی پرشده با آب است که پمپ باید آن را منتقل کند. اصلی ترین مزیت این نوع از پمپ ها این است که از بروز اثر کاویتاسیون در پمپ جلوگیری می کند.
کاویتاسیون به دلیل افت میزان فشار در ورودی پمپ به شکلی که فشار آب درون پمپ به فشار بخار نزدیک شود، ایجاد می شود. در اثر این تغییرات، حباب هایی ایجاد می کند. این حباب ها همراه با آب به سمت پره های پمپ حرکت می کنند. به دلیل فشار بالا، حباب ها نزدیک به پره منفجر شده و باعث ایجاد سر و صدا درون پمپ می شوند. از سوی دیگر، در مدت زمان کمی اگر کاویتاسیون ادامه داشته باشد، پره های پمپ خورده می شوند.
این مشکل در پمپ های آب شناور ممکن است به دلیل اختلاف ارتفاع بالای پمپ و سطح آب ایجاد شود اما در مقایسه با بسیاری از پمپ های دیگر، اثر کاویتاسیون در این پمپ ها کمتر دیده می شود. پمپ آب شناور، در مقایسه با جت پمپ ها که خلا ایجاد کرده و با استفاده از فشار جو عمل می کنند، ساختاری متفاوت دارند. در این نوع از پمپ ها، آب به سمت سطح تخلیه هدایت می شود.
دلیل اصلی قرارگیری پمپ به صورت غوطه ور درون آب، کاهش اختلاف هد پمپ با سطح آب است. این اختلاف همانطور که گفتیم خود می تواند منشا بسیاری از مشکلات عدیده برای پمپ باشد. در ادامه مطلب در خصوص اصول عملکردی، نحوه انتخاب، خرید و نمایندگی انواع پمپ های آب شناور اطلاعات مهمی بیان می کنیم.
پمپ شناور آب چگونه عمل می کند؟
ساختار پمپ های یادشده به شکلی است که می توانند با تبدیل انرژی دورانی به انرژی جنبشی، فرآیند پمپاژ آب را به سطحی بالاتر انجام دهند. آب به درون پمپ کشیده شده و بعد از آن با سطح فشاری که دریافت می کند، توان تغییر هد را پیدا کرده و با غلبه بر هد مکانیکی، می تواند به سطح زمین منتقل شود. از دیگر مزایای پمپ آب شناور می توان به عدم نیاز آن به بارگیری اشاره کرد. زیرا پمپ از قبل در آب غوطه ور شده است.
این پمپ ها کارایی زیاد و مصرف بهینه ای دارند زیرا هیچ انرژی برای آب به آن ها نیاز نیست. همچنین فشار آب باعث ورود آب به درون پمپ می شود و مقدار زیادی از انرژی پمپ صرفه جویی می شود. نوع یادشده از پمپ ها، یک پمپ چند منظوره به حساب نمی آید اما به دلیل کارایی و سایر مزایای یادشده، یکی از پرتقاضاترین پمپ های آب است. همچنین به دلیل عدم حضور کاویتاسیون و اختلاف فشار، پمپ های آب شناور معمولا خیلی کم سر و صدا هستند.
در مقایسه با جت پمپ ها که آب را به سمت بالا پرتاب می کنند، پمپ های شناور کارایی بیشتر و مصرف کمتری دارند. به همین دلیل است که برای عمق های بالاتر از پمپ های شناور بیشتر از سایر پمپ ها استفاده می شود.
معایب پمپ های آب شناور
پمپ آب شناور در انواع مختلف در کنار مزایای خود، معایب و ایراداتی هم دارد که در مقایسه با سایر انواع پمپ ها خیلی مهم به نظر نمی رسد. عایق بندی و آب بندی ممکن است در طول زمان پس از مدتی قابل نفوذ شود. در چنین شرایطی، سریعا باید عایق بندی تجدید شود. از طرف مقابل، عایق بندی غیرقابل نفوذ این پمپ، کار را برای تعمیرات و باز کردن پمپ خیلی سخت می کند.
همچنین پمپ های فوق به دلیل نوع طراحی که دارند، باید کاملا در آب غوطه ور شوند. زیرا آب باعث خنک سازی پمپ می شود و می تواند در عملکرد بهینه آن نقش مثبتی ایفا کند. در صورتی که بخشی از بدنه پمپ یا تمامی آن از آب خارج شود، ممکن است گرمای پمپ بیش از حد مجاز افزایش پیدا کند.
عوامل مهم و تاثیرگذار در طول عمر پمپ آب شناور
به طور معمول و بسته به عایق بندی و عوامل دیگر، هر پمپ شناور آب می تواند بین 10 تا 20 سال عمر داشته باشد. بسته به کیفیت عایق بندی و کیپ بودن موتور، نفوذ آب و رسوب در این نوع پمپ ها با یکدیگر متفاوت است. به طور کلی هرچه نفوذ آب بیشتر باشد، رسوب نیز افزایش پیدا می کند و پمپ عمر کمتری خواهد داشت. همچنین عوامل زیر هم می توانند بر روی طول عمر پمپ آب غوطه ور در آب تاثیر داشته باشند:
- پمپ های چرخه متناوب معمولا طول عمر بیشتر نسب به پمپ های سنگین و مداوم خواند داشت.
- یک الکتروموتور بزرگ (با قدرت 1 اسب بخار یا بیشتر) معمولا کمتر از یک موتور کسر الکتریکی دوام می آورد. یعنی هرچه الکتروموتور پمپ بزرگتر باشد، باید کمتر کار کند.
- نوع الکتروموتور و یاتاقان های آن و عواملی مانند روغن کاری موتور نیز تاثیر زیادی در طول عمر مجموعه پمپ دارند.
- رسوب و نفوذ آب شاید مهم ترین عامل مخرب در کاهش طول عمر پمپ های آب شناور باشد. رسوب در طول زمان و با اثر سایندگی خود می تواند به بلبرینگ های پمپ آسیب وارد کند. از این نوع پمپ ها می توان در چاه های کم عمق نیز استفاده کرد. اما در اینگونه چاه ها معمولا رسوبات و اضافاتی مانند لجن وجود دارند که می توانند طول عمر پمپ را کاهش دهند.
- نصب پمپ آب شناور و اتصال پمپ تنها مربوط به پمپ و سیم کشی ها نیست. تعیین مکان ایمن برای قرارگیری شیر کنترل، فیلترها و سیم کشی نیز از عوامل مهم و تاثیرگذار در طول عمر مجموعه پمپ است.
- ظرفیت پمپ شناور آب باید با نرخ خروجی به یک سطح ایمن تطابق داشته باشد. عدم تطابق می تواند به طور چشمگیری در کاهش طول عمر پمپ تاثیر داشته باشد.
- پمپاژ و انتقال آب بیش از ظرفیت چاه یا محیط مورد نظر برای فعالیت پمپ، می تواند هوا را وارد چاه کند و شرایط را برای ایجاد پدیده کاویتاسیون در پمپ ایجاد کند.
- همچنین انتخاب سایز بزرگ و نامتناسب پمپ می تواند باعث برهم زدن تعادل میان ظرفیت پمپ و چاه شود و شرایط را برای ورود هوا به پمپ فراهم کند.
انتخاب برای خرید پمپ آب شناور
همانطور که گفتیم انتخاب پمپ های سایز بزرگ یا کوچک می تواند هزینه های اضافی زیادی به شما تحمیل کند. همچنین پمپ های نامتناسب با ظرفیت همواره طول عمر کمتری دارند. بنابراین شما باید بر اساس مشخصات فنی مورد نیاز خود و تطبیق آن ها با انواع پمپ های شناور آب، بهترین و مناسب ترین نوع پمپ شناور آب را انتخاب کنید.
برای انتخاب درست یک پمپ باید ابتدا مشخصات فنی آن را بدانید. مهم ترین اطلاعات فنی پمپ شناور که در خرید به آن ها نیاز دارید، عبارتند از:
- ظرفیت پمپ بر حسب گالن بر دقیقه GPM
- سطح استاتیک و پمپاژ قدرتمند
- تنظیمات مورد نیاز (دراپ پایپ)
- قطر چاه I.D. متناسب
- خصوصیات الکتریکی و قدرت موتور
الکتروموتورهای انتخابی برای این نوع از پمپ ها معمولا بر اساس قدرت مورد نیاز بر حسب اسب بخار، RPM پمپ، قطر چاه و منبع تغذیه انتخاب می شوند. در محاسبات مخصوص برای رسیدن به اعداد فوق برای انتخاب نوع پمپ شناور آب، محاسبه مجموع هد مکانیکی و محاسبات مربوط به انتخاب پره اهمیت بسیار زیادی دارند. نکته آخری که در انتخاب نوع ذکرشده از پمپ ها اهمیت دارد، انتخاب پمپ تکفاز یا سه فاز بر اساس منبع تغذیه مورد نظر است.
نمایندگی و مرکز فروش پمپ آب شناور
خرید نوع یادشده از پمپ ها با توجه به موارد بیان شده در خصوص نحوه انتخاب، باید از طریق نمایندگی های معتبر برندهای ایرانی، چینی و اروپایی باشد. زیرا ممکن است انواع پمپ خراب و ناقص در برخی فروشگاه ها بدون ضمانت اصالت و سلامت پمپ به فروش برسند. خرید از نمایندگی می تواند تضمینی همیشگی برای دریافت بهترین پمپ باشد.
در میان برندهای چینی که در این فروشگاه ها عرضه می شود، پمپ های شرکت استریم به علت قیمت و کارایی که دارند، مشتریان زیادی دارند. برندهای ایرانی مانند پمپیران نیز به واسطه کیفیت رقابتی با برخی برندها، قسمتی از بازار پمپ شناور آب را در اختیار گرفته اند. در این میان اما برخی برندهای پمپ از نوع یادشده به دلیل ارائه کیفیت های بالا و استانداردهای جهانی، قیمت بیشتری دارند. کیفیت این پمپ ها نیز بسیار متفاوت از سایر برندهای موجود در بازار است و خیلی دیرتر از بقیه نیاز به سرویس یا تعمیرات پیدا می کنند.
لوارا و پنتاکس ایتالیا دو برند بسیار با کیفیت و معتبر پمپ آب شناور هستند که در بازار ایران وجود دارند. برندهای ایتالیایی یادشده طیف عظیمی از پمپ های خانگی و صنعتی شناور را برای پمپاژ آب در محیط های مختلف تولید می کنند. محصولات این برندها با کلاس های عایقی و حفاظتی مختلف، توانایی کار در شرایط سخت صنعتی را نیز دارند. بر اساس مدل پمپ نیز جنس بدنه های محصولات این شرکت ها ممکن است پلی پروپیلن، چدن، استیل یا... باشد.
