موتور AC

خرید موتور القایی در 3 مرحله

انتخاب و خرید موتور القایی از طرفی نیازمند آگاهی از برخی اطلاعات تجاری و فنی است. در این مقاله قصد داریم تا ضمن آشنایی با نوع یاد شده از موتورهای الکتریکی، بهترین روش خرید و راهنمای کامل خرید دینام AC را نیز در اختیار شما بگذاریم.

گام اول

در خرید موتورهای القایی، شناسایی نیاز و ظرفیت کاربرد اولین قدم است. یعنی ابتدا باید مشخص کنید که اصلا برای ایجاد چه توانی موتور القایی را نیاز دارید. یعنی باید به صورت تخمینی مشخص کنید که توان مورد نیاز شما چقدر است.

برای محاسبه توان موتور الکتریکی با استفاده از گشتاور فرمول زیر کمک کننده می باشد:

برای تبدیل یکای توان اسب بخار به کیلو وات باید مقدار 0.75 را در آن ضرب کنید.

گام دوم

مرحله بعدی انتخاب دو مورد اصلی زیر می باشد که با انتخاب توان تا حدودی محدود می شوند:

• ولتاژ ورودی: تا حدود 4 اسب می توان از الکتروموتور تک فاز استفاده نمود. اما از آن به بعد فقط الکتروموتور سه فاز در دسترس می باشد؛ که اگر هم وجود داشت بهتر است به خاطر موارد ایمنی و طول عمر دستگاه از موتور های سه فاز استفاده شود. در صورت نبود برق سه فاز می توانید تا 5.5 اسب از اینورتر تک فاز به سه فاز هم استفاده نمایید.

در راه اندازی موتور های AC توصیه ما استفاده حتمی از اینورتر می باشد.

• دور خروجی یا قطب: در صورت نیاز به دور کم شما نیاز به گیربکس صنعتی خواهید داشت و دور نهایی دقیق، ارزش پیدا میکند. قطب موتور AC با دور خروجی آن رابطه مستقیم دارد. در جدول زیر انواع دور های خروجی و رابطه آن با قطب ها را می بینید:

گام سوم

مرحله آخر شناسایی کاربرد موتورها با طبقه بندی انواع موتور AC مطابق استانداردهای انجمن ملی تولیدکنندگان تجهیزات الکترونیکی NEMA آمریکا می باشد.

این انجمن بزرگترین تولیدکننده تجهیزات الکتریکی و الکترومکانیکی در ایالات متحده آمریکا و به دنبال آن در سطح بین المللی است. استانداردها و طبقه بندی های تعریف شده از سوی انجمن فوق، به دلیل اعتبار بالای آن معمولا در کشورهای سراسر دنیا به عنوان معیاری برای خرید و انتخاب موتور القایی شناخته می شوند. 

البته موتورهای جریان مستقیمی که برای کاربردهای خاص و ویژه ساخته می شوند، جزو این دسته بندی و طبقه بندی قرار نمی گیرند. این طبقه بندی برای موتورهایی است که تولید و استفاده زیادی دارند و به صورت پیش فرض توسط اکثر سازندگان الکتروموتور در دنیا ساخته می شوند. بر اساس اصول طراحی الکتریکی، موتورهای القایی یا سایر موتورهای جریان متناوب در 5 کلاس مختلف A، B، C، D و E طبقه بندی می شوند. ویژگی های مهم هر کلاس به شرح ذیل است:

1. کلاس A: گشتاور شکست بالا، طراحی برای استفاده های خاص، لغزش کمتر از 5 درصد
2. کلاس B: موتورهای پرکاربرد و همه منظوره، لغزش بین 3 تا 5 درصد یا کمتر
3. کلاس C: گشتاور استارت بالا، جریان استارت نرمال، لغزش کم، اضافه بار (اورلود overload)
4. کلاس D: گشتاور استارت بالا، لغزش زیاد بین 5 تا 13 درصد، سرعت پایین بار کامل، نوسانات سرعت به دلیل تغییر بار
5. کلاس E: راندمان بالا، گشتاور استارت پایین، عدم نیاز به الزامات فنی زیاد

بر این اساس موتورهای فوق در 5 کلاس یاد شده برای کاربردهای زیر استفاده می شوند:

• موتورهای کلاس A و B و E بیشتر برای پمپ ها دمنده ها و فن ها هستند. به طور کلی موتورهایی که در کلاس ذکرشده قرار می گیرند می توانند در جایی که نیازی به گشتاور استارت بالا وجود ندارد و موتور نیازی به بار زیاد ندارد، استفاده شوند. 
•  بهترین کاربرد برای موتورهای کلاس C این است که در مواردی استفاده شوند که به استارت موتور زیر بار نیاز است. نوار نقاله ها، کمپرسورها، سنگ شکن ها، موتورهای همزن پمپ های رفت و برگشتی از جمله کاربردهای این کلاس هستند. 
• کلاس D بهترین گزینه برای ماشین آلات با اوج بارهای بالاست. از جمله این ماشین آلات می توان به بالابر، آسانسور، پمپ چاه نفت، موتور سیم کشی و پرس های پانچ اشاره کرد.

آیا موتور القایی همان موتور AC است؟

بله موتور القایی یک نوع و زیرمجموعه ای از انواع موتورهای جریان متناوب است. اما ساختار و نحوه عملکرد آن با سایر انواع موتورها می تواند تفاوت داشته باشد. موتورهای القایی یا آسنکرون به دلیل عدم اتصال مستقیم روتور به جریان از نیروی القای الکترومغناطیسی برای چرخش استفاده می کنند.

 اتصال منبع تغذیه در این موتورها مستقیما به استاتور است. بنابراین تمام توان مورد نیاز برای چرخش روتور و شفت در این نوع از موتورها مستقل از منبع تغذیه و از طریق القای الکترومغناطیسی تأمین می شود. نقطه اصلی تفاوت موتور القایی یا آسنکرون با سایر موتورهای جریان متناوب دقیقا همین است.

آشنایی با نحوه عملکرد موتور AC

موتورها از نظر منبع تغذیه به دو دسته جریان مستقیم و جریان متناوب تقسیم می شوند. موتورهای جریان مستقیم، همانطور که از نام آن ها پیداست، از جریان مستقیم برق را بدون نوسان و در یک اندازه ثابت استفاده می کنند. اما موتورهای متناوب برق را به صورت سینوسی و با تغییر مقدار جریان دریافت می کنند. همچنین در برق متناوب، جهت جریان به صورت مداوم و در لحظه بارها عوض می شود. 

در واقع در یک موج سینوسی، جریان در اوج قرار می گیرد، سپس کاهش می یابد و به صفر می رسد. بعد از آن در جهت منفی تا اوج پیش می رود و مجددا به صفر باز می گردد. این نمودار دائما تکرار می شود. حال متناسب با همین جریان در جهت منفی، مثبت یا صفر، نیروی تولیدی توسط سیم پیچ الکترومغناطیسی یک موتور جریان متناوب نیز کاهش یا افزایش می یابد. 

توضیح نحوه عملکرد و اجزای یک موتور جریان متناوب

همانطور که در شکل میبینید، این موتور دو جزء اصلی دارد:

• استاتور
• روتور

روی بدنه استاتور از قسمت داخلی، تعدادی آهنربا با آرایش خاصی قرار گرفته اند که برای ایجاد میدان الکترومغناطیسی استفاده می شوند. استاتور عضو ثابت موتور است و هیچ تحرکی ندارد. اما روتور روی شفت سوار می شود و با استارت موتور شروع به دوران می کند. بنابراین روتور عضو متحرک یک موتور AC است. روی بدنه روتور نیز مجموعه ای از آهنرباهای الکتریکی نصب می شود که قطب آن ها به طرف قطب آهنرباهای استاتور است. روتور در داخل استاتور قرار می گیرد. 

شکل زیر به خوبی نشان دهنده وضعیت قطب های استاتور و روتور نسبت به یکدیگر است. مثلا در لحظه اول، قطب های استاتور A-1 و C-2 قطب های N و قطب های A-2 و C-1 قطب S هستند. بنابراین قطب S روتور توسط دو قطب N استاتور جذب می شود. همچنین دیگر قطب استاتور (N) نیز چنین وضعیتی دارد و توسط دو قطب S استاتور جذب می شود.

حال در زمان هر تغییر وضعیت، روتور مجبور می شود 60 درجه بچرخد تا با قطب های استاتور در هر وضعیت هماهنگ شود. به همین دلیل است که چرخش ادامه پیدا می کند. قرارگیری شش قطب استاتور و دو قطب روتور در وضعیت های جذب و دفع و چرخش روتور برای هماهنگی، دلیل چرخش بعد از استارت موتور AC است.

انواع موتور AC

نیکولا تسلا اولین فردی بود که اصول اساسی عملکرد موتورهای جریان متناوب امروزی را کشف کرد. او با درک اصل میدان القایی مغناطیسی دوار RMF که امروزه در ساختار موتورها استفاده می شود، مخترع اصلی موتورهای جریان متناوب به شمار می آید. او از این اصل برای ایجاد گشتاور در ماشین های دوار بهره برد.

 از آن روز تاکنون موتورهای القایی تغییرات گسترده ای داشته اند و به تدریج کامل تر شده اند تا به شکل و انواع امروزی خود رسیده اند. در این بخش، انواع موتور AC از نظر ولتاژ، ساختار و عملکرد به شما معرفی می شود. 

موتور تکفاز AC

این نوع از موتورهای جریان متناوب، معمولا در کاربردهای کوچک و ساده استفاده می شوند و قیمت پایین تری نسبت به سایر انواع دارند. موتورهای تکفاز دارای یک سیم پیچ اصلی و یک سیم پیچ کمکی عمود بر سیم پیچ اصلی هستند. این موتور ها در هنگام خرید به دو دسته رله ای (تک خازن) و کلاچ دار(دو خازن) دسته بندی می شوند. موتور های تک فاز در هنگام راه اندازی با نصف گشتاور نامی خود کار می کنند. در مدل رله ای ما همچنان این ضعف را داریم. در موتور تک فاز دو خازن کلاچ دار با اضافه شدن خازن در هنگام راه اندازی تا حدی این مشکل رفع می شود، اما به نسبت رله ای ها قیمت بالاتری هم دارند.

موتور سه فاز AC

متداول ترین و محبوب ترین نوع موتورهای جریان متناوب، موتور سه فاز AC است. این موتورها از منبع تغذیه سه فاز استفاده می کنند و در صنعت و کاربردهای تولیدی و صنعتی بسیار پرکاربرد هستند. 

از نظر ساختار و نحوه عملکرد، موتورهای سه فاز شباهت هایی انکارناپذیری به موتور تکفاز دارند. اما ساختار، تعداد سیم پیچ ها، منبع تغذیه و میدان الکترومغناطیسی در آن ها به گونه ای است که خروجی موتورهای سه فاز تقریبا 1.5 برابر موتورهای تکفاز است. 

موتور سنکرون جریان متناوب

موتور AC سنکرون نوع دیگری از موتورهای جریان متناوب است که در آن سرعت ثابت است و مستقل از بار است. یعنی تغییرات بار تأثیری بر روی سرعت موتور ندارد. نکته مهم دیگری که باید درباره موتورهای سنکرون به آن ها اشاره کنیم، سلف استارت (خود راه انداز) نبودن آن ها است. 

این دقیقا برخلاف موتورهای سلف استارتر است که در آن ها منبع تغذیه مستقیما به استاتور متصل می شود. در یک موتور سنکرون، چرخش شفت دقیقا در همان فرکانس منبع جریان است. 

موتور رلوکتانس Reluctance

موتور رلوکتانس، موتور جریان متناوبی است که با مقدار دقیق میدان مغناطیسی دوار و بدون هیچگونه سرعت سنکرونی کار می کند. در این نوع، موتور برای کار کردن از رلوکتانس (مقاومت مغناطیسی) گشتاور استفاده می کند. گشتاور موتور توسط یک میدان خارجی تامین می شود که یک میدان داخلی روی دستگاه ایجاد می کند. برای ایجاد گشتاور رلوکتانسی باید حول محورها در زوایایی نسبت به زوایای قطب های احتمالی میدان بیرونی کشیده شود. 

موتور AC هیسترزیس

روتور موتورهای هیسترزیس مهم ترین عامل ایجاد تمایز و تفاوت میان این نوع و سایر انواع موتورهای جریان متناوب است. روتور این نوع حاوی مواد نیمه دائم مغناطیسی است. گشتاور در یک موتور هیسترزیس توسط شار مغناطیسی به جای مانده از نیروی مغناطیسی خارجی ایجاد می شود. 

در واقع گردابی بودن جریان است که در موتورهای این چنینی، باعث تولید گشتاور موتور می شود. این موتورها مقادیر دقیقی از سرعت را با لرزش و نویز کمتر ارائه می دهند. هسته این موتورها از مواد غیر مغناطیسی با لایه ای از مواد مغناطیسی مخصوص ایجاد شده است. حلقه (به دور هسته) موتورهای هیسترزیس معمولا از کروم یا فولاد ساخته می شود. 

موتور دفعی Repulsion جریان متناوب

موتور دفعی یا ریپلیشن نوعی موتور جریان متناوب است که با نیروی دافعه ی میان قطب های همسان کار می کند. این موتور علاوه بر استاتور و روتور دارای یک مجموعه جاروبک کموتاتور است. روتور این نوع از موتورهای AC، یک سیم پیچ  DC دارد که مانند موتور DC ها با استفاده از جاروبک های کربنی که روی خودشان اتصال کوتاه شده اند، به کموتاتور متصل می شود. 

حال با اتصال کوتاه شدن روتور، توان استاتور به وسیله ترانسفورماتور جذب روتور می شود. به طور کلی دلیل و اصل اساسی عملکرد این نوع از موتورهای جریان متناوب این است که قطب های N و S سایر قطب های مشابه خود را دفع می کنند. 

موتور آسنکرون یا موتور القایی

موتورهای آسنکرون به منظور ایجاد چرخش از جریان القای مغناطیسی در روتور استفاده می کنند. موتور القایی یا موتور آسنکرون را به جرأت میتوان پرمصرف ترین و محبوب ترین نوع از انواع موتور AC دانست. دلیل این امر شاید وابستگی موتور القایی به اتصال مستقیم جریان برق متناوب به استاتور به منظور تغذیه موتور باشد. 

تمام جریان در موتورهای القایی به استاتور متصل می شود و روتور توان خود را از القای الکترومغناطیسی دریافت می کند. این نیروی القایی به دلیل نزدیکی روتور به میدان الکترومغناطیسی استاتور ایجاد می شود. به دنبال این نزدیکی، روتور نیز میدان الکترومغناطیسی خود را ایجاد می کند که این امر مستقیما باعث چرخش آن می شود.

در موتورهای القایی یا همان آسنکرون، هیچ جاروبک یا اسلیپ رینگی وجود ندارد. شاید به همین دلیل باشد که موتورهای فوق در میان تمامی انواع موتور جریان متناوب، به عنوان کارآمدترین و مطمئن ترین موتورها شناخته می شوند. از طرفی طراحی ساده و استحکام بسیار بالای موتور، این نوع از موتورها را برای کاربردهای سخت و سنگین بسیار ایده آل کرده است. 

خرید موتور های AC

در خرید موتور القایی یا هر نوع دیگری از موتورهای جریان متناوب، برند سازنده و توان اقتصادی مشتری برای خرید حرف اول را در تعیین کیفیت می زند. طبیعی است خرید موتورهایی از برندهایی مانند ABB، زیمنس و یا DKM به دلیل کیفیت و ارزش موتور و همچنین برند، ممکن است با هزینه های بالاتری همراه شود. 

اما از سوی دیگر، نکته مهمی که در این میان به آن توجه نمی شود، برخی برندهای معتبر داخلی یا چینی هستند که می توانند با قیمت بسیار پایین تر انتظارات مشتری را برآورده کنند. به همین دلیل قیمت موتور AC تعیین کننده ترین عامل در فرآیند خرید است. البته این مورد باید در کنار کیفیت و سطح انتظارات معقول قرار داده شود تا بتواند به تناسب هزینه صرف شده باعث یک خرید موفق و رضایت بخش باشد.

از برند های با کیفیت ایرانی و چینی میتوان به الکتروموتور موتوژن، الکتروموتور الکتروژن، الکتروموتور استریم و کایجیلی اشاره کرد.

موتور AC ارزان

منظور از عبارت ارزان در جستجوهای کاربران اینترنتی به عنوان مشتری برای خرید موتور جریان متناوب، بیشتر مقرون به صرفه است. زیرا اکثر مشتریان جدای از عامل قیمت، به دنبال کیفیت عملکرد و طول عمر نیز هستند. در غیر این صورت باید موتورهایی کم کیفیت در برندهای ناشناخته یا با برند تقلبی خریداری کنند. 

متاسفانه امروزه بسیاری از انواع موتور  AC با قیمت پایین تر به دلیل کیفیت نسبتا کمی که دارند، با پلاک ها و برند تقلبی به فروش می رسند. شاید روزهای اول عملکرد چنین موتورهایی نشان ندهد، اما در عرض چند ماه موتورها دچار اختلالات جدی می شوند و بعضا از کار می افتند!

بهترین راه برای خرید موتور جریان متناوب با قیمت ارزان، خرید از فروشگاه های جامع و نمایندگی برندهای مختلف مانند ماناموتور است. زیرا در این فروشگاه ها برندهای مختلف با قیمت های مختلف با ضمانت اصالت برند در اختیار شما قرار دارد. 

موتور ac توان بالا

لفظ توان بالا به طور عمومی درباره موتورهای القایی با جریان متناوبی به کار برده می شود که توان آن ها معمولا از 10 کیلووات بیشتر است. البته این توان بالا بستگی به نوع نیاز مشتری و کاربرد مد نظر او دارد. در بعضی کاربردها حتی موتورهای با توان بیش از 300 کیلووات نیز خریداری می شود. قیمت این موتورها بعضا به چند صد میلیون تومان می رسد.

موتورهای توان بالا معمولا در کاربردهای بزرگ صنعتی و برای ایجاد کار مکانیکی در ابعاد بزرگ استفاده می شوند. به همین دلیل وزن، ابعاد، قیمت، ظرفیت و هزینه های جانبی این موتورها بسیار بالاتر از انواع موتور AC با ظرفیت پایین تر است. 

فروشگاه موتور AC تکفاز و سه فاز مانا موتور

در فروشگاه مانا موتور انواع موتور القایی و جریان متناوب در چندین برند موجود و قابل خریداری هستند. مزیت عمده این فروشگاه نسبت به سایر فروشگاه های موتور موجود در ایران این است که اولا تنوع بالایی در ماناموتور وجود دارد و شما در ظرفیت های مختلف می توانید چندین دینام ac با قیمت های متفاوت مشاهده کنید. 

دومین وجه برتری و تمایز فروشگاه فوق، مشاوره کارشناسان برای انتخاب بهترین موتور با بهترین قیمت است. همچنین تجهیزات ماناموتور از جمله انواع موتور ac با ضمانت اصالت برند و سلامت کالا عرضه می شوند.